BASISINKOMEN IN WAGENINGEN

door neef Groen · Gepubliceerd 27/04/2015 · Bijgewerkt 27/02/2016

TANTE DORA

Het stond laatst in alle kranten: Wageningen gaat een experiment starten, waarbij stadgenoten die langdurige in de bijstand zitten elke maand rond de 1.100 euro krijgen, ongeacht hun omstandigheden of kansen op de arbeidsmarkt. Het experiment duurt drie jaar, en zal door wetenschappers worden begeleid. Die willen zien wat het effect is op de gezondheid en het welzijn van de deelnemers en hun gezinnen.

Eigenlijk krijgt deze groep een soort onvoorwaardelijk basisinkomen, waar ze in principe alles van moeten doen. Over het basisinkomen wordt de laatste tijd druk gediscussieerd.

De politiek in Wageningen denkt vooral dat de bijstandsgerechtigden door hun gegarandeerde inkomen in een rustiger vaarwater terechtkomen. Alle plichten en plichtplegingen die mensen in de bijstand over zich heen krijgen, zorgen voor veel stress en angst. Terwijl mensen eigenlijk volop bezig zouden moeten zijn met het vinden of maken van werk, wordt alle energie opgeslokt door zorgen en problemen.

Bovendien zijn veel van de problemen simpelweg gerelateerd aan het feit dat je in de bijstand structureel te weinig geld krijgt elke maand. Zelfs het Nibud, dat de huishoudbudgetten van de Nederlanders doorrekent, en dat vroeger heel optimistisch was over wat je kon doen met een bijstandsuitkering, vindt tegenwoordig dat mensen in de bijstand simpelweg te weinig geld krijgen.

Met 1.100 euro zijn de eerste financiële problemen al opgelost. Bovendien mag de langdurig bijstandsgerechtigde in Wageningen elke cent die hij of zij erbij verdient zelf houden. Zo komt er een einde aan de armoedeval, die mensen weerhoudt om werk te zoeken, omdat ze al het extra verdiende geld weer bij de gemeente moeten inleveren. Zo komen ze, zelfs als ze werken, nooit boven het bedrag van hun uitkering uit. Dat werkt erg demotiverend.

Door het vaste bedrag elke maand krijgen de Wageningers in de bijstand de kans en de rust om echt iets op poten te zetten: werk, inkomen, scholing, mantelzorg of vrijwilligerswerk. Zonder meeglurende overheid, die elk serieus initiatief afstraft met regeltjes, kortingen en boetes.

Misschien is dit Wageningse initiatief dan toch een positief resultaat van gedecentraliseerde participatiemaatschappij? Meestal zijn de gevolgen van het overhevelen van verantwoording van staat en provincies naar de gemeenten minder fijn.

Maar in Wageningen laat de politiek zien dat je tegenwoordig lokaal vrijelijk kunt experimenteren, om de problemen in de bijstand aan te pakken. De centrale overheid heeft op dit gebied immers weinig meer in te brengen. Blijkbaar is er ook belangstelling uit andere gemeenten in Nederland. Misschien is dit het begin van een grote omslag in het denken over werk en inkomen?

Misschien is dit het prille begin van het onvoorwaardelijke basisinkomen voor iedere Nederlander? Experimenten overal op de wereld, en mogelijk straks ook in Wageningen, laten zien dat gemeenschappen die leven van een basisinkomen er uiteindelijk veel beter voor komen te staan. En er wordt zeker niet massaal in de hangmat gehangen. Integendeel: er wordt meer gewerkt en gestudeerd en ondernomen dan vóór de invoering van het basisinkomen.

Beide duimen van tante Dora gaan omhoog, Wageningen! Succes!