EN TOEN ZONK DE TITANIC TOCH
Het is vandaag 14 april de dag waarop in 1912 de Titanic zonk. Na die leuke en romantische film hoeft niemand meer uit te leggen wat de Titanic was: het grootste schip van zijn tijd, met meer dan tweeduizend opvarenden voor het eerst op weg naar Amerika, dat per ongeluk tegen een ijsberg voer en zonk. Ongeveer 1500 passagiers overleefden de ramp niet.
Waarom is de Titanic vandaag een thema bij tante Dora? Niet per se omdat de jonge Dora zelf met een meisje in de klas zat, waarvan een tante de ramp met het megaschip had overleefd (vrouwen en kinderen hadden voorrang bij de reddingsboten). Het gaat vooral om de gedachte: mij gebeurt dat niet. Het is een gedachte die een vals gevoel van veiligheid geeft. Want ook jou kan van alles overkomen, van het tegen een ijsberg varen tot in de armoe terecht komen.
Vernuftig
De bouwers en de eigenaars van de Titanic dachten dat het schip onzinkbaar was. Er zaten allerlei vernuftige waterdichte schotten in, die moesten verhinderen dat de oceaanreus met water volliep. De Titanic kón niet zinken, al deed je nog zo je best. En omdat iedereen van dat feit overtuigd was, waren er te weinig reddingssloepen aan boord. Slechts de helft van de opvarenden had een plaatsje in zo’n boot. En op die fatale 14e april waren die niet eens allemaal vol. De rest ging reddeloos kopje onder.
De reddingsboten die wel aan boord waren, waren meer bedoeld om ongeruste passagiers gerust te stellen. Ze konden zien dat er met allerlei rampen rekening werd gehouden. Dat er te weinig boten waren, dat konden ze niet zien. Maar waarom zouden ze zich ongerust maken? De Titanic was onzinkbaar, dacht iedereen. Die reddingssloepen hingen er meer voor de sier.
Ongerust
Er zijn mensen die hun leven leven, alsof het onzinkbaar is. Het gaat nu goed, het ziet er voor de toekomst goed uit, waarom zou ik me dan ongerust maken? Vaak kijken dergelijke mensen een beetje neer op anderen die het wat minder hebben. Dat hebben ze aan zichzelf te wijten, denken de geslaagden. Ze staan op de voorplecht van hun Titanic, en denken: ik heb mijn best gedaan, ik zit goed, wat kan er met mij nu gebeuren? Tot er in de nacht opeens een ijsberg opduikt, in de vorm van een plotseling ontslag, ziekte of een grote financiële tegenvaller. Dan is het opeens: allemaal naar de reddingsboten! Om te ontdekken dat er voor hun geen reddingsboot meer is, omdat de eigenaar van het schip dacht dat het niet kon zinken.
‘Het kan iedereen overkomen’, moeten veel mensen ontdekken, die vóór hun ontslag of ziekte lekker in hun vel majesteitelijk over de oceaan van het leven stoomden. Tegen narigheid kun je niet veel tegen doen. ‘Shit happens’, zegt de held van de actiefilm. Maar het kan je misschien bescheiden stemmen? En meer medeleven geven met de mensen die, zelfs nu de crisis weer voorbij lijkt, buiten de boot van onze samenleving vallen? Niets is onzinkbaar, geen schip en geen leven. Dat zou ons bescheiden moeten maken. Dat is de boodschap van de onzinkbare maar gezonken Titanic.
LEES MEER: Er zijn twee Nederlanden, die vaak niets van elkaar weten:
TWEE NEDERLANDEN, DIE NIETS VAN ELKAAR WETEN
Follow
