LEZEN WORDT IETS VOOR MENSEN MET GELD

Vroeger was lezen iets voor deftige mensen. Arbeiders en andere arme sloebers hadden geen geld om boeken te kopen. Als ze geluk hadden, leerden de arbeiderskinderen wel technisch lezen op de Lagere School (nu de Basisschool), maar van zelf veel lezen kwam niet veel. Sinds het einde van de negentiende eeuw begon dat te veranderen. Er kwamen bibliotheken die ook toegankelijk waren voor minder welvarende burgers. En uitgevers gaven hun beste boeken ook steeds vaker uit in goedkope edities, zoals pocketboeken.

Aan het begin van deze eeuw lijkt de trend zich weer de andere kant op te begeven. Dat heeft er natuurlijk mee te maken dat iedereen aan zijn slimme schermpje geplakt zit, en nauwelijks tijd heeft om zo’n stoffig papieren ding tevoorschijn te halen. Maar er zijn ook andere redenen, waarom in Nederland minder wordt gelezen, vooral door mensen met een klein inkomen. Lezen wordt simpelweg te duur. We zetten wat punten op een rijtje:

• Boeken worden steeds duurder. Een boek kost dikwijls al twintig of dertig euro. Van dertig euro kun je in je eentje, als je zuinig bent, bijna twee weken warm eten. Als je weinig geld hebt, is de keuze snel gemaakt.

• Vroeger deden uitgevers moeite om waardevolle boeken, ook nieuwe titels, uit te brengen in een goedkope pocketuitgave. Dan kon je voor soms minder dan vijf gulden een boek kopen en lezen. Het waren geen mooie of luxueuze banden, maar wat er in hoorde te staan, dat stond er in. Veel van die series goedkope pocketboeken zijn inmiddels opgedoekt.

• Veel antiquariaten en goedkope boekwinkels als De Slegte zijn verdwenen, mede omdat zo weinig mensen nog papieren boeken lezen. Ook veel bibliotheken krimpen hun voorraad papieren boeken in, ten voordele van de E-boeken. E-boeken zijn goedkoper te beheren dan papieren boeken.

• Openbare bibliotheken waren ooit volkstempels van de vooruitgang. Wie boeken las leerde erbij, en wie leerde, kon meer maken van zijn leven. Dat was goed voor de economie en de stabiliteit van het land. Tegenwoordig kosten sommige abonnementen op bibliotheken al rond de vijftig euro. Dat kan een uitkeringsgerechtigde niet betalen. Zelfs als je met een speciale minimapas korting krijgt, blijven die paar tientjes een grote hindernis. Bibliotheken zijn langzamerhand alleen toegankelijk voor mensen uit de gegoede middenklasse.

• Zelfs scholen bezuinigen inmiddels op hun bibliotheken. De bibliothecarissen, de gebouwen en het beheer kosten geld. Natuurlijk zijn ze niet ‘duur’: ze kosten gewoon geld, zoals alles tegenwoordig geld kost. Als een geprivatiseerde onderwijsinstelling geld wil besparen, bijvoorbeeld om een dure wervingscampagne te financieren, dan gaat de schoolbibliotheek opvallend vaak dicht.

Een eeuw geleden ontdekten arbeiderskinderen de wereld door in hun plaatselijke ‘leesbibliotheek’ boeken te lezen. Voor een paar stuivers was je al lid. Tegenwoordig is lezen meer een luxe aangelegenheid. Dat is het natuurlijk niet echt, maar dan moeten boeken wel (weer) toegankelijker worden. Vinger opsteken wie de oplossing weet.

LEES MEER: Toegegeven: op internet vind je ook veel leesvoer. En Wikipedia is gratis:

WIKIPEDIA IS GRATIS

Dit vind je misschien ook leuk...

10 reacties

  1. Petra schreef:

    De Rotterdamse bibliotheek is gratis voor kinderen tot 18 jaar. Daarna is het goedkoopste abonnement 1 euro per maand (je mag dan 6 materialen tegelijkertijd lenen).

    De Amsterdamse bibliotheek is gratis voor kinderen tot 18 jaar. Daarna is het goedkoopste abonnement iets minder dan 3 euro per maand (je mag dan 10 materialen tegelijkertijd lenen).

    De bibliotheek van Zwolle (om maar eens naar een iets kleinere stad te gaan) is gratis voor kinderen tot 18 jaar. Daarna is het goedkoopste abonnement 5 euro per maand (je mag dan 15 materialen tegelijkertijd lenen).

    Ik zou daarom zeggen: in ieder geval kunnen kinderen dus gratis lenen en leren. En voor volwassenen kunnen de kosten ook de moeite waard zijn, gezien wat je tegenwoordig allemaal met een abonnement kunt.

  2. Joanne schreef:

    Bij “boekwinkeltjes.nl” kun je een keur aan tweedehands boeken kopen, vaak voor nog geen tientje. Ook redelijk recente titels. Toegegeven: de allernieuwste boeken zijn daar meestal niet te vinden. Ik koop heel veel boeken daar. En ik zou best nieuwe kunnen betalen. Bovendien verkoop ik ook weer veel boeken op de boekenmarkt. Ook een manier op het betaalbaar te houden.

  3. M schreef:

    De grote bibliotheek in ons dorp is dicht. Echt een heel rare actie was dat. Ze zijn in een multifunctioneel gebouw weer opnieuw begonnen….maar je moet online eerst thuis je boeken uitzoeken en reserveren. Je kunt ze na een paar dagen daar op gaan halen. Dat vond ik zo’n rare manier, dat ik mijn lidmaatschap heb opgezegd. En velen met mij.

  4. Thea schreef:

    Het bibliotheek-abonnement kost mij jaarlijks bijna 50 euro, voor kinderen tot 18 jaar is het gratis. Ik kan in iedere dag kranten lezen, iedere week nieuwe weekbladen en iedere maand de nieuwste tijdschriften. Koffie en thee staat klaar en is gratis.
    Ik kan zo’n 10 boeken per keer meenemen en na 3 weken terugbrengen of verlengen. DVD’s mag je een week thuis hebben. Op mijn tablet kan ik 10 boeken downloaden, na drie weken gaan ze weer uit mijn “digitale boekenkast”
    Voor nog geen euro per week, dat is geen geld.
    Vaak is het een kwestie van prioriteiten stellen. Ook toen ons gezin van 4 personen van een bijstandsuitkering moest rondkomen, zijn we altijd lid van een bibliotheek gebleven!
    Bij kringloopwinkels staan zoveel boeken voor weinig geld, sommige boeken zien eruit als nieuw!
    Dat lezen alleen voor mensen met geld zal worden is de grootste onzin!

  5. "Hanneke" schreef:

    En vergeet de “uitvinding” van de buurtbibliotheek niet! Ik heb nog nooit zoveel gelezen als sinds die bestaan… Veel mensen zijn blij van hun teveel aan boeken af te zijn, en zelf kun je zo steeds iets nieuws lezen, als je wat je uit hebt weer terug zet! Verder kun je natuurlijk (is niet de bedoeling, maar het kan wel) met meer mensen een bibliotheekabonnement nemen – twee volwassenen op één pas, of bijv. samen met een buurvrouw…

  6. Gerda schreef:

    De bibliotheek is nog altijd de goedkoopste manier om boeken te lezen. Je kunt er kranten en tijdschriften lezen, ook zonder abonnement. Tanta Dora , zoals u weet is er in Arnhem een prima bibliotheek in het mooie Rozet gebouw. Met de Gelre pas (voor mensen met bv een bijstandsuitkering) krijg je een fikse korting op het basisabonnement.
    Dat bibliotheken langzamerhand alleen toegankelijk zouden zijn voor de gegoede middenklasse, lijkt me behoorlijk overdreven.
    Ik heb een laag inkomen, maar een bibliotheek abonnement en ook een museumjaarkaart, daar leg ik graag elke maand wat geld voor opzij . Zodat ik ook het volgende jaar weer toegang heb tot kunst & cultuur.

    • Bieke schreef:

      in Arnhem is ook nog een bibliotheek in Presikhaaf en in Arnhem Zuid ook rijden er bibliobussen rond.. dus ook mensen zonder auto hebben een bibliotheek op wandel/fietsafstand..

  7. izerina schreef:

    Gelukkig verschijnen hier en daar “mini-biebjes”in het straatbeeld. Om gratis een boek te pakken en weer terug te zetten of aan te vullen met iets van jezelf.De keuze is dan wel beperkt.

  8. Bieke schreef:

    In de bibliotheek kun je gratis kranten tijdschriften en boeken lezen tijdens de openingsuren. Je hoeft geen lid te zijn.
    Kinderen tot 18 jaar hebben een gratis abonnement
    Kinderen lezen boeken op school, scholen hebben ook bibliotheek abonnementen
    Volwassenen kunnen het abonnement van de bibliotheek in termijnen betalen of gratis of met forse korting krijgen via de gemeente.
    Die opmerking over de gegoede middenklasse vind ik dus echt niet terecht..
    boekenweggeefkastjes staan in steeds meer steden
    de kringlopen puilen uit van de boeken die voor 1 of 2 euro verkocht worden
    op Koningsdag liggen de donald ducks voor 10 cent op de kleedjes en boeken vaak 50 cent. Kortom lezen hoeft echt niet duur te zijn.. als je wilt lezen is er een weg..
    Kortom.. ik vind lezen in Nederland juist heel erg bereikbaar voor elke beurs en voor iedereen.

  9. johmar schreef:

    Ik koop zelden nieuwe boeken, maar ga naar de kringloop en rommelmarkten daar vind je al mooie boeken voor onder de 5 euro. En er komen ook steeds boekenkastjes te staan bij particulieren waar je boeken kunt ruilen. Geen geld hoeft dus echt geen excuus te zijn om niet meer te lezen. Verder kun je natuurlijk ook boeken ruilen met mensen in je omgeving.