DE ALPINOPET
Gedurende de donkere maanden presenteren we een aantal gebruiksvoorwerpen en producten die heel normaal waren in de jonge jaren van tante Dora, maar die langzamerhand zijn vergeten. Vaak zijn dat voorwerpen en producten die ooit hoorden bij een spaarzame levenswijze. Vandaag in Dora’s ding: de alpinopet voor boer en arbeider.
Tegenwoordig dragen bouwvakkers stoere helmen van geel, wit of rood plastic. Hartstikke veilig, voor het geval er een baksteen van de steiger valt, en jij er als timmerman net onderdoor loopt. Een halve eeuw geleden kreeg je die baksteen gewoon op je kop, of liever gezegd: op je alpinopet. Want in de jeugd van tante Dora droegen de meeste boeren, slagersknechten en bouwvakkers nog gewoon een alpinopet. Niet erg veilig, maar wel lekker warm.
Artistieke baret
De arbeidersalpinopet zag er wat anders uit dan de artistieke baret van kunstenaars en intellectuele professoren. De arbeidersalpinopet was kleiner en zat midden op het hoofd strak over de schedel. Soms werd het hoofddeksel wel ‘doppie’ of ‘bloedblaar’ genoemd, vanwege de vorm en de zwarte of donkerblauwe kleur. De vader en de man zaliger van tante Dora droegen een alpino, soms zomer en winter.
De vader van tante Dora was timmerman. Hij stak zijn platte timmermanspotlood vaak tussen zijn hoofd en de lederen rand van de pet. Dat bleef beter zitten dan achter zijn flaporen, en hij had het potlood zo bij de hand om wat op het hout af te tekenen. Roets, dan zat het weer onder de rand van de pet. Ook een op voorhand gerold sjekkie kon je klemvast onder de pet schuiven, klaar om te roken.
De man van tante Dora was ambtenaar bij de Nederlandse Spoorwegen en werkte meestal op kantoor of in een werkplaats. Als hij voor inspectie op de fiets naar een werkplaats moest, dan zette hij in ieder geval in de winter zijn alpinopet op. En als het erg vroor ging er nog een paar oorwarmers overheen. Dat vond toen niemand gek. Oorwarmers en alpinopetten waren heel normaal. Iedereen droeg ze.
In de jaren zestig kwam er langzamerhand een kentering op gang. Dat had vooral te maken met de toenemende eisen aan de veiligheid. Zoals gezegd: tegen een vallende baksteen of een klap met een plank bood de vilten bloedblaar weinig bescherming. Er gebeurden vroeger veel ongelukken op de bouwplaatsen in ons land, vaak met dodelijke afloop. Beschermende kleding en schoeisel en een helm zorgden merkbaar voor minder ongelukken.
Een bouwvakkershelm is ook best wel stoer. Niks mis mee. De arbeidersalpinopet is een ding van vroeger geworden. Timmerlieden moeten hun potloden en voorgedraaide sjekkies ergens anders achter steken. Een kleine prijs voor die extra veiligheid.
LEES MEER: Ook zonder alpinopet heb je best veel nut van een goed gevulde gereedschapskist:
http://www.dora-besparen.nl/tip-van-de-dag/de-basis-gereedschapskist/
Follow
