HET HOORSPEL

Geregeld presenteren we dingen die heel normaal waren in de jonge jaren van tante Dora, maar die langzamerhand zijn vergeten. Vaak zijn dat dingen die ooit hoorden bij een spaarzame levenswijze. Vandaag in Dora’s ding: het hoorspel.

Je kunt het je nu nauwelijks voorstellen, maar tot ver in de jaren zestig hadden veel mensen geen televisie, alleen radio. De radio was de enige ‘online’ verbinding met de buitenwereld, met muziek, vraaggesprekken en nieuws. En met hoorspelen, die typische vorm van luistertheater, die inmiddels grotendeels verdwenen is.

Paul Vlaanderen

In de jaren veertig en vijftig luisterden letterlijk miljoenen naar spannende hoorspelen, bijvoorbeeld rond de speurneus Paul Vlaanderen. Je zag niets, maar door de suggestieve teksten, door de muziek en door allerlei geluidseffecten werd de spanning toch snel opgevoerd. Je ‘zag’ als het ware voor je geestesoog wat er gebeurde, en je vrat er je nagels bij op, zoals ze dat vroeger zeiden.

Alhoewel: niks nagelbijten, want het klassieke hoorspel was ideaal om er een handwerkje of wat verstelwerk bij te doen, of er een flinke hoeveelheid wasgoed bij weg te strijken. Je hoefde immers niet te kijken, alleen maar te luisteren. Je miste niets als je sokken stopte, truien breide of een nieuwe lichtschakelaar aan de schemerlamp maakte. ‘Ledigheid is des duivels oorkussen’, heette dat nog in die jaren: je moest je kostbare tijd vooral niet verlummelen, en altijd iets omhanden hebben.

Beetje eng

Hoorspelen werden vooral in de avonduren uitgezonden, als de kinderen naar bed waren. Want hoorspelen waren vaak spannend, en een beetje eng. Niet zelden ging het om series, die op vaste dagen werden uitgezonden. Als het een goede serie was, zoals die van Paul Vlaanderen, dan vormde zich al snel een vast publiek, dat niets van de avonturen wilde missen.

In de tijd van 24 uur betaal-tv op je smartphone, waar je ook bent, kun je je nauwelijks meer voorstellen dat mensen naar huis renden, omdat hun favoriete hoorspelserie aanstonds begon. Met een kopje warme anijsmelk, een sigaar en wat naai- en verstelwerk onder handbereik, werd zo menig avond luisterend doorgebracht. Zuinigheid en vlijt, en een klein vleugje avontuur in de avonduren. En veel fantasie, zowel van de makers van het hoorspel, als van de luisteraars.

LEES MEER:   En sokken stoppen deed je natuurlijk met zo’n handige houten paddenstoel:

http://www.dora-besparen.nl/verder/doras-ding/de-sokkenstop-paddenstoel/

Follow