VETVRIJ PAPIER

door neef Groen · Gepubliceerd 19/10/2023 · Bijgewerkt 23/10/2023

In een tijd dat er nog geen doorzichtig plastic was (en dat is niet eens zo heel lang geleden), werden sommige voedingsmiddelen verpakt in vetvrij papier. Wie in de jaren vijftig of zestig een onsje vleeswaar bij de slager of een onsje kaas bij de kruidenier liet snijden, kreeg de aankoop mee in een plat zakje van doorschijnend, vetvrij papier. En als je een onsje dungesneden rosbief kocht, dan deed de slager nog een apart velletje vetvrij papier tussen de plakjes vlees, zodat ze niet aan elkaar bleven plakken.

Vetvrij papier was een speciale soort papier, die door allerlei behandelingen doorschijnend of zelfs doorzichtig werd, en die weinig vocht en vet opnam, waardoor het papier stevig bleef en de verpakte levensmiddelen niet naar papier gingen smaken. Bovendien was het papier zo dicht, dat het voedingsmiddelen zoals kaas goed beschermde tegen uitdroging.

Vensterenveloppen

Het enigszins stijve, harde papier was op een bepaalde manier doorzichtig. Die eigenschap werd onder andere gebruikt in de doorzichtige venstertjes van vensterenveloppen. Je moest het papieren venster soms een beetje op het onderliggende adres drukken, maar dan kon je de tekst goed lezen. Ook de wekelijkse of maandelijkse loonzakjes waren van een soort vetvrij papier gemaakt. Zo kon de ontvanger zien hoeveel geld erin zat, zonder het zakje open te maken. Als het loon niet klopte, dan kon de werknemer nooit verweten worden dat hij het missende bedrag stiekem al in zijn eigen zak had gestoken.

Vervangen

Toen in de jaren zestig plastic steeds normaler werd, werd vetvrij papier vrijwel algemeen vervangen door doorzichtig plastic. Plastic was doorzichtiger dan papier, en het nam helemaal geen vocht, vet of luchtjes op. Het was goedkoop en vooral: het was modern. De vetvrij papieren zakjes verdwenen en werden vervangen door plastic zakjes, de vensterenveloppen kregen plastic venstertjes, en de boterhammen gingen voortaan in plastic zakjes die als ‘boterhamzakjes’ op een rol in de supermarkt kunnen worden gekocht.

Eigenlijk is dat jammer. Vetvrij papier belast het milieu veel minder dan plastic, zowel bij de productie als bij het verwerken van het afval. Bovendien roken de papieren zakjes met voorgesneden rosbief op een heel bijzondere manier lekkerder dan rosbief in plastic. Vetvrij papier heeft vele toepassingsmogelijkheden. Misschien kunnen winkeliers kleine draagtasjes van vetvrij papier aanbieden, in plaats van de inmiddels verboden plastic tasjes? Dan wordt vetvrij papier misschien toch weer een keer hip?