LEPELTJES VAN VROEGER

Tante Dora heeft er een heleboel van, netjes klaarstaand in een oude beker: souvenirlepeltjes. Dat zijn in principe gewone lepeltjes, meestal van verzilverd metaal, met een bijzondere bovenkant. Daarop zit een schildje of een klein tafereeltje in reliëf, dat een bepaald thema verbeeldt of herinnert aan een plaats of land waar de eigenaar is geweest. Tante Dora heeft onder andere lepeltjes van de Dierenbescherming uit de jaren vijftig, bijvoorbeeld met een poes erop waarvan de gekrulde staart flink uitsteekt, en er zelfs na meer dan een halve eeuw nog steeds aan vast zit.

Tante Dora’s collectie bevat ook souvenirs van steden en dorpen die ze in haar leven bezocht heeft, zoals Delft, Hoenderloo en De Steeg. En in een la heeft ze nog een aantal bijzondere exemplaren, zoals een jubileumlepel van de AVRO en een lepel met de beeltenis van koningin Wilhelmina. Zulke lepeltjes maakten de theevisite ooit duidelijk, dat de vrouw die daar zo kwiek de thee inschonk, best wel wat van de wereld had gezien. Daar kon je bijvoorbeeld over praten: oh, een lepeltje uit Apeldoorn! Heb je die wensput ook bezocht?

Dames

Wie bij dames als tante Dora op bezoek ging, kreeg automatisch zo’n bijzonder-lepeltje-met-een-verhaal naast zijn of haar kopje thee. Echte perfectionisten poetsten het voorraadje lepels geregeld op met zilverpoets, voor dat kleine beetje extra glans. En er werd druk gespaard voor een complete serie, bijvoorbeeld met de punten van Douwe Egberts, waar heel Nederland aan verslaafd was.

Er worden nog steeds souvenirlepeltjes gemaakt en verkocht, in Nederland en daarbuiten. De tijd dat iedereen ze verzamelde en trots gebruikte, ligt alweer enige tijd achter ons. Roestvrijstalen exemplaren in strak Scandinavisch design zijn hipper dan lepeltjes in vlekkerig pleet, die herinneren aan de kroning van koningin Beatrix, of aan een bezoek aan de Efteling.

Nostalgie

Maar aan deze bijzondere lepeltjes hangt wel een flinke lading nostalgie. Ach, gut! Weet je nog wel? Die lepeltjes met oude schepen? Was dat ook met punten van DE? Heb je de hele serie compleet? Waarschijnlijk niet, want er brak wel eens een lepeltje doormidden, er werd er wel eens eentje per ongeluk weggegooid met de koffiedrab, en soms was het laagje zilver zo versleten dat het nergens meer naar leek, en het ding onderin een la of een oud koekblik verdween. Weggooien deed je natuurlijk niet met opzet: teveel herinneringen!

Tegenwoordig zijn vooral liefhebbers van nostalgische gezelligheid geïnteresseerd in oude souvenirlepeltjes. Er is een levendige handel op sites als Marktplaats, en verzamelaars hebben soms duizenden exemplaren in hun collectie. Er wordt geruild, verhandeld en er wordt soms lang naar gekeken, elke herinnering ophalend met een zucht vol heimwee naar een tijd, waarin geluk zo simpel was als een leuk lepeltje van de Euromast.

LEES MEER: Nog meer nostalgie: oude blikjes en potjes:

HERGEBRUIKTE BLIKJES EN POTJES HELPEN MET BESPAREN

Follow