ONS RIJTJE EETBARE POMPOENEN
UIT HET KOOKSCHRIFT VAN TANTE DORA
In haar kookschrift verzamelt tante Dora al jaren smakelijke recepten, spaarzame kooktips en maaltijdsuggesties. Een schat aan inspiratie, opgeborgen in de la van de keukentafel. Gelukkig mag Dora Besparen elke dag in het geheime kookschrift bladeren, en de erin opgeborgen kennis en ervaring met haar lezers delen.
Pompoenen, kalebassen en courgette horen tot dezelfde plantenfamilie: de komkommerachtigen (Cucurbitaceae). Het zijn eenjarige bodemkruipende planten, die in heel veel soorten bestaat . De oorsprong ligt in Zuid en Midden Amerika, waar de plant al zeker 7000 voor christus als cultuurplant geteeld werd. De kalebas afkomstig uit West Afrika stamt waarschijnlijk ook van de Amerikaanse pompoen af. Vermoedelijk hebben zaden via de Golfstroom de overtocht gemaakt en zijn na de tocht in zout water in staat geweest daar te kiemen. Door de specifieke leefomstandigheden in Afrika hebben deze planten zich daar aangepast en daaruit zijn de huidige kalebassen ontstaan.
Niet alleen uit de pompoen (cucurbita maxima) maar ook uit de courgette zijn veel huidige vormen van pompoen geteeld.
Ons lijstje met eetbare soorten:
HOKAIDO – een in Japan geteelde soort meestal oranje, soms groen met oranje zacht vruchtvlees. Nooit echt veel groter dan 2 ½ kilo. Geschikt voor vele kookbereidingen. Jonge hokaido-pompoenen kunnen met schil gegeten worden.
KABOCHA – Een Japanse pompoensoort die sinds een paar jaar ook in Nederland wordt geteeld. Van binnen oranje, van buiten matgroen met lichtere strepen en vlekjes. Vaak groter geteeld de oranje Hokaido pompoen. Maar smaakt zoeter en een beetje naar tamme kastanje
TURKSE MUTS – dit is een wel eetbare zeer decoratieve kalebas-soort, die echter zeker wat ouder weinig vruchtvlees levert en zoet een beetje melig smaakt.
FLESPOMPOEN / Butternut Squash – zacht nootachtig van smaak. Dunne harde schil, die wel eetbaar is. Maar ik schil deze meestal eraf ( met een dunschiller gaat goed) . Het vruchtvlees kent geen draden en de pompoen bevat ook weinig zaden. Wordt maximaal 2 kilo.
MUSKAATPOMPOEN – fruitige smaak. Deze pompoen staat het dichtst bij de kweekvorm uit Zuid Amerika. Heerlijk om met knoflook/soep van de koken – daarvoor wordt hij dan ook vaak in Frankrijk ervoor geteeld.
PATTISON – witte schotelvorm – neutraal van smaak. Familie van de courgette. Bestaat in gele, groene en witte versie , maar altijd in de vrolijke mutsvorm.
GEWONE POMPOEN – niet veel eigen smaak. Hoe groter ( tot 40 kilo toe) , hoe minder smaak.
SPAGHETTI POMPOEN – De spaghettipompoen is eigenlijk een courgettesoort, die in spaghetti-achtige draadjes uiteenvalt als je die kookt. Je kunt na het koken met een vork heel makkelijke de draadjes verwijderen. De pompoen weegt zo’n 1 a 1 ½ kg en wordt zo 20 tot 30cm groot. Deze vrucht wordt gebruikt bij een calorie arm dieet en is een glutenvrij alternatief voor gewone spaghetti. Men kan de spaghettipompoen in zijn geheel koken. Prik hiervoor de pompoen meerdere keren in met een vork. Kooktijd afhankelijk van de dikte van de vrucht.
blue ballet
En dan zijn er nog vele leuke Amerikaanse soorten als Sweet Dumplins en Blue Ballet, die erg nootachtig smaakt.
En in Frankrijk wordt de muskaat-pompoen vaak in parten verkocht om er traditionele Franse pompoensoep mee te maken. Daar hoort zeker een handvol peterselie op zijn laatst bij.
EN WAT KUNNEN WE ERMEE MAKEN, NAAST NATUURLIJK POMPOENSOEP en FRIETJES:
Pompoenjam
- 250 gram pompoenvlees
- geraspte schil van 1 citroen ( wel een onbehandelde!)
- sap van 1 citroen
- 1/2 theelepel kaneel
- 150 – 175 gram rietsuiker
- Eventueel heel weinig zout
Kook de in stukjes gesneden pompoen met de geraspte citroenschil in weinig water gaar. Voeg kaneel, citroensap, eventueel weinig zout en suiker toe. Breng voorzichtig aan de kook en laat op een klein pitje indikken totdat een druppel op een koud schoteltje gelijk stolt. Nu is de jam klaar en kan in de potjes, gelijk de deksels erop en even 5 minuten op de kop laten staan.
Smaakt als broodbeleg, maar ook in een nagerecht of bij gebakken kaas of vlees.
Pompoenpudding
- Geschilde, in blokjes gesneden pompoen
- 1/2 liter melk
- Wat basterdsuiker
- snufje vanillesuiker
- paar korrels zout
- vers of ingemaakt fruit
De geschilde en in blokjes gesneden pompoen in weinig water eventueel met wat zout gedurende 5 à 6 minuten laten koken. Daarna bijna al het vocht afgieten en tot een puree vermalen. De melk en suiker erbij voegen en dit alles al roerend aan de kook brengen. Op het laatst de vanillesuiker toevoegen en het geheel nog eens laten doorkoken. In kommetjes gieten. Rustig laten afkoelen.
En versieren met wat stukjes fruit of een toefje slagroom of crème.
Pompoentaart
Het deeg:
- 100 gram bloem
- 20 gram amandelpoeder
- 75 gram zachte boter
- 1 eetlepel basterdsuiker
- 1 theelepel geraspte citroenschil( onbehandelde)
- 1 eierdooier
- 1 snufje zout
De vulling:
- 500 gram vruchtvlees van een pompoen
- Weinig zout
- 80 gram honing ( bijvoorbeeld zomerbloemen- of acacia-)
- 2 eieren
- 3 theelepels gemalen specerijen: kaneel, kruidnagel, nootmuskaat,gember en/of kardemon
- Eventueel 1 eetlepel bruine rum
- 1 eetlepel arrowroot ( of maïzena/aardappelmeel)
- wat gemalen noten ( ook amandel of misschien hazelnoten)
1 klontje boter of wat olie om de vorm in te vetten
Doe de bloem in een deegkom. Voeg het amandelpoeder, de boter, citroenschil, suiker, zout en eierdooier toe. Meng dit alles tot het deeg dat zich tot een bol vormt. Bewaar het deeg 3 uur in een plastic zak in de koelkast.
Neem het deeg uit de koelkast en laat het ongeveer 30 minuten rusten op kamertemperatuur. Vet een springvorm van 24 cm doorsnee in met boter of olie. Rol het deeg uit en bekleed de taartvorm ermee. Zet de taartvorm in de koelkast terwijl de vulling wordt gemaakt.
Verwarm nu de oven voor op 250 ° C. Snijd het vruchtvlees van de pompoen in grove stukken en stoom of kook die met weinig zout 15 tot 20 minuten of tot ze zeer zacht zijn. Schep de stukjes pompoen in een kom. Voeg de eieren, honing, specerijen, eventueel de rum en arrowroot/ maïzena toe. Klop tot een gladde crème. Neem de vorm uit de koelkast, bestrooi de deegbodem gelijkmatig met de gemalen noten en schenk de pompoencrème erover. Zet 50 minuten in de oven.
Laat de taart in de vorm afkoelen. Licht bestrooien met poedersuiker met eventueel wat kaneel gemengd.
De recepten en tips in dit artikel zijn eerder verschenen op Dora Besparen. Ze zijn inmiddels verbeterd en aangepast. Heb je suggesties en opmerkingen? Deel ze onderaan deze pagina of op Facebook, of stuur je mail naar: tante@dora-besparen.nl
Follow
